-
kaferek9.10.20039.10.2003Jestem architektem z woj. wielkopolskiego, ukończyłam uczelnię w Poznaniu, mieszkam w Jarocinie. Od dziecka spotykałam się ze słowem kaferek określającym lukarnę. Słowa tego używali moi wykładowcy na studiach, rozumieją je wszyscy moi znajomi (również nie związani z branżą) i klienci, a ostatnio nawet spotkałam je w oficjalnym piśmie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu. Od kilku lat usiłuję znaleźć je w różnych słownikach – bezskutecznie. Nie wyszukuje go też żadna wyszukiwarka internetowa. Proszę powiedzieć, czy wolno nam używać tego słowa, skąd się wzięło i tak powszechnie przyjęło, z jakiego języka się wywodzi. Bardzo mnie to interesuje!
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie. -
klin
14.01.202414.01.2024Dzień dobry, ciekawi mnie etymologia wyrażenia „klin”/"„walić klina”, tj. spożycia z rana alkoholu, żeby zredukować objawy kaca. Kiedy to określenie pojawiło się w mowie potocznej i skąd skojarzenie klina z rzeczoną czynnością? Serdecznie pozdrawiam
-
kupczy i kupny20.05.201420.05.2014Szanowni Państwo,
chciałam zapytać o słowo kupcze. Pochodzę z Podlasia i jestem nauczona, że np. na ciasto, przetwory, jeśli nie są domowe mówi się, że są kupcze. Kiedy przeprowadziłam się do Małopolski, dowiedziałam się, że powinnam mówić, że są one kupne. W słownikach nie mogę znaleźć wyrazu kupcze. Chciałam zapytać, czy jest to regionalizm? I czy chcąc mówić starannie, powinnam dostosować się do ogólnopolskiego kupne?
Z wyrazami szacunku
Magdalena Pawłowska
-
nagolenica, ale nagolennik14.03.201214.03.2012Dzień dobry,
większość nowych słowników notuje wyraz nagolenica, jednak w dzieciństwie u mnie na podwórku mówiono nagolennica, a postać taką potwierdza SSP pod red. S. Szobera („Nagolennica (PA), nie: nagolenica”) i wyszukiwarka Google (56100 wyników do 1730). Czy nagolennica to poprawna forma? A może pominięto literkę w mniej popularnej wersji i ta pierwsza jest niepoprawna? Jeśli obie formy są akceptowane, to która pierwsza weszła do języka?
Pozdrawiam -
odmiana nazw geograficznych16.04.200816.04.2008Witam,
Mam pytanie dotyczące odmiany nazw tych miejscowości: Krążkowy, Jankowy, Turkowy, Olszowa i Kliny. Sami mieszkańcy odmieniają je na dwa sposoby. I tak na przykład mówi się, że mieszkam w Krążkowach i w Krążkowych; w Turkowach i w Turkowych; w Jankowach, ale też w Jankowych; w Olszowie i w Olszowej. Jaka jest właściwa odmiana nazw tych miejscowości? Co do Klin to mieszkam w Klinach, czy raczej na Klinach? Jadę do Klin, czy na Kliny?
Pozdrawiam -
prukać i prukwa25.04.200325.04.2003Szanowni Państwo,
w wywiadzie ze Spike'em Jonzem Wojciech Orliński, redaktor Gazety Wyborczej, posłużył się ostatnio słowem prukanie (cytuję fragment: „(…) tworzy Pan filmy będące wyrafinowanym żartem filozoficznym, a jednocześnie (…) produkuje serial «American Jackass», który pozostaje na poziomie dowcipów o prukaniu”). Chciałbym zapytać, co owo „prukanie” znaczy. Nie znalazłem go ani u Doroszewskiego, ani u Szymczaka, przypuszczam zatem, że to rzecz nowa w polszczyźnie. Na podstawie kontekstu, w którym wyraz ten się pojawił, oraz przykładów wyszperanych w Internecie przeczuwam, że nie można się po prukaniu spodziewać niczego miłego, ale – z ciekawości – chciałbym poznać „oficjalną” definicję. Zastanawia mnie również fakt pojawienia się tego słowa (w moim odczuciu nieco wulgarnego) w ogólnopolskim dzienniku, co mogłoby świadczyć, że jest już ono ogólnie przyjęte, a przynajmniej znane.
Łączę wyrazy szacunku i pozdrowienia
Stanisław Danecki
-
Przymiotnik od Graz to gracki15.10.201815.10.2018Szanowni Państwo,
w Austrii jest miasto Graz. Jak poprawnie zapisać formę przymiotnikową od tego miasta? Na myśl przychodzi mi grazki, gracki, grazerski (to już chyba trochę na podstawie analogii do języka niemieckiego, np. Grazer Athletic Klub). Czy któraś z tych wersji jest poprawna, czy lepiej stosować omówienie, np. stare miasto w Grazu zamiast grazkie/grackie/grazerskie stare miasto?
-
rodzaj gramatyczny nazw samochodów19.11.200719.11.2007Jakiego rodzaju jest renault? Słownik ortograficzny podaje „ndm a. renaulta”, co sugeruje rodzaj męski, jednak na billboardach jest nowe renault. A co z samochodami innych marek: to suzuki (subaru, mitsubishi, porsche, iveco, volvo, bugatti, daewoo, hyundai, peugeot) czy ten suzuki (itd.)?
-
rodzaj gramatyczny obcych nazw geograficznych5.03.20125.03.2012Jakiego rodzaju używa się przy obcych nazwach geograficznych, jeśli rodzaj ten nie jest oczywisty? Np. chińskie prowincje Gansu i Anhui albo powiat Chishui – czy będzie to to Gansu itd. a może ten Gansu? Albo rzeka Huang-Ho – Huang-Ho wylało, wylała czy wylał? Zagadnięty znajomy sinolog rozłożył ręce i powiedział, że tez jest ciekaw.
Z góry dziękuję. -
Różnice w kodyfikacji związków wyrazowych
20.03.202320.03.2023Szanowni Językoznawcy,
poproszę o analizę, jaka jest łączliwość leksykalna słów typu posada, funkcja, godność, urząd, stanowisko itp. Moje wątpliwości wynikają różnic między zaleceniem, które podaje NCK we wpisie „PIASTOWAĆ, SPRAWOWAĆ, PEŁNIĆ” (https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/ojczysty-dodaj-do-ulubionych/ciekawostki-jezykowe/piastowac-sprawowac-pelnic,cltt,P), a połączeniami zaproponowanymi przez autorów WSJP PAN w haśle „piastować” (https://wsjp.pl/haslo/podglad/13571/piastowac/1859138/urzad).
Pozostaję z poważaniem
J.J.